![](/media/lib/112/n-kostki-cukru-2c6c253b1192f0ef3c60004e51c1958a.jpg)
Już 1000 lat temu, po wprowadzeniu w Europie cukru, próchnica stała się powszechnym problemem
23 listopada 2021, 12:42W X wieku Arabowie wprowadzili do Europy cukier trzcinowy, a być może również uprawiali trzcinę cukrową na Sycylii. Pojawienie się cukru miało olbrzymi wpływ na kuchnię oraz zdrowie mieszkańców Europy, szczególnie na stan ich uzębienia. O ile początkowo na podbitych przez muzułmanów obszarach Półwyspu Iberyjskiego cukier spożywała głównie elita, to już za czasów dynastii Nasrydów (1230–1493) w emiracie Granady cukier był dość szeroko rozpowszechniony.
![](/media/lib/480/n-dzuma-83f80690c34d8ebe0c4793943674b531.jpg)
Spór o znaczenie pandemii. Dżuma Justyniana pojawiła się Anglii wcześniej niż w Bizancjum?
22 listopada 2021, 12:36Dżuma Justyniana, starsza i mniej znana krewna Czarnej Śmierci uderzyła w Europę w VI wieku. Mogła zabić nawet połowę ludności, zachorował sam cesarz Justynian, a na całym świecie mogło umrzeć 100 milionów osób. W ostatnim czasie pojawiły się opinie, że epidemia nie miała tak wielkiego znaczenia, jak się jej przypisuje. Poglądowi temu sprzeciwia się profesor Peter Sarris z University of Cambridge, którego badania przyniosły zaskakującą informację
![](/media/lib/480/n-huanan-479aecb97b9f17b7a66a621c13f751e4.jpg)
Pandemia COVID mogła rozpocząć się od jenotów, a nie nietoperzy
19 listopada 2021, 12:23Michael Worobey, ekspert od ewolucji wirusów z University of Arizona, opublikował na łamach Science wyniki swoich badań, z których wynika, że inne źródło pandemii niż targ Huanan w Wuhan jest skrajnie mało prawdopodobne. Wskazuje też, że gatunkiem, z którego wirus przeszedł na ludzi, mógł być jenot, a nie nietoperz
![](/media/lib/479/n-neuromania-2021-df03d3dba1749ed4b47e8d183429ad72.jpg)
Studenci z Torunia zapraszają na Neuromanię. Konferencja ma już wymiar międzynarodowy
15 listopada 2021, 07:49Już w najbliższa sobotę, 20 listopada, startuje 2. międzynarodowa edycja konferencji Neuromania. Zdalnie zgromadzonych uczestników zabierze ona w świat lingwistyki poznawczej. A w trakcie jej przekonamy się, że język to bezcenny zasób, bez którego nasze poznanie i kultura nie byłyby takie same. Zagłębimy się w szczegóły relacji pomiędzy językiem a poznaniem, dowiemy się więcej o poznaniu społecznym oraz o komunikacji jako manifestacji poznania.
![](/media/lib/478/n-endopedia-a70538be22b7bea9fd8f003821025f25.jpg)
Endopedia - pierwsza w Polsce aplikacja medyczna dla pacjentów przechodzących endoprotezoplastykę
9 listopada 2021, 10:22Młodzi lekarze związani z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym (WUM) przygotowali pierwszą w Polsce aplikację dla pacjentów przechodzących endoprotezoplastykę. Na razie Endopedia dot. operacji stawu biodrowego, ale już wkrótce obejmie także staw kolanowy.
![](/media/lib/478/n-tangier-77a0a1a2127b30e6c50a88f12f6ef7b2.jpg)
Małe miasteczko pokazuje, jak kosztowne może być podnoszenie się poziomu oceanów
8 listopada 2021, 16:49Miasteczko Tangier położone na Tangier Island w stanie Wirginia na szybko traci tereny nadające się do zamieszkania. Podnoszący się poziom oceanu spowodował, że w latach 1967–2019 powierzchnia takich terenów skurczyła się z 32,8 do 12,5 hektara. Postępujący od ponad 100 lat proces wyraźnie przyspieszył po roku 1980, a specjaliści oceniają, że do roku 2051 miasteczko nie będzie nadawało się do zamieszkania.
![](/media/lib/478/n-biblia-5e20a1fd3dcd81397f15632688aa6cd7.jpg)
Detektorystka odkryła miniaturową złotą Biblię sprzed 600 lat
8 listopada 2021, 12:52Podczas przeszukiwania pola uprawnego w Anglii Północnej detektorystka Buffy Winship Bailey odkryła ok. 600-letnią złotą Biblię. Miniatura ma długość zaledwie 1,5 cm. Waży ok. 5 g i jest wykonana z 22- albo 24-karatowego złota. Widnieją na niej wizerunki świętych Leonarda i Małgorzaty Antiocheńskiej, patronów ciąży i porodu.
![](/media/lib/478/n-sakkara-125664f858cc017dc8b80697f41ebef7.jpg)
Sakkara: archeolodzy odnaleźli grobowiec skarbnika Ramzesa II
5 listopada 2021, 12:07W nekropolii w Sakkarze natrafiono na grobowiec skarbnika z okresu panowania Ramzesa II. Archeolodzy z Uniwersytetu w Kairze odsłonili wejście, na którym widnieją wyryte w kamieniu sceny przedstawiające właściciela - Ptahemwię, a także ściany z malowidłami. Uwieczniono na nich procesję z darami oraz scenę zabicia cielęcia.
![](/media/lib/478/n-laser-badd10f3205f3cc9d844836f60f782cc.jpg)
Dzięki izolatorom topologicznym udało się połączyć 30 laserów w 1 o większej mocy
4 listopada 2021, 12:55VCSEL to najpopularniejszy typ laserów. Znajdziemy je w smartfonach, sieciach komputerowych czy urządzeniach medycznych. Emitują światło z kwantowych studni lub kropek umieszczonych pomiędzy lustrami. Studnie i kropki są niezwykle małe, ich wielkość mierzy się w ułamkach mikrometrów. To z jednej strony zaleta, pozwalająca na miniaturyzację i dużą prędkość pracy, jednak z drugiej strony rozmiar ogranicza moc lasera
![](/media/lib/477/n-kondor-a6f8ac221a8d3cc706825861a2525ba7.jpg)
U skrajnie zagrożonego kondora zaobserwowano rozmnażanie bez udziału samca
4 listopada 2021, 10:20Partenogeneza – dzieworództwo – czyli rozmnażanie się bez zapłodnienia, znane jest u nielicznych gatunków. Rozmnażają się tak rozwielitki, występuje ona u pszczół, zdarza się u ryb czy płazów, a przed kilkunastu laty zaobserwowano ją też u rekinów. Teraz na łamach Journal of Heredity opisano pierwsze znane przypadki partenogenezy u skrajnie zagrożonego kondora kalifornijskiego.